شرکت اپل تا به امروز تنها در برخی از کشورهای جهان فعالیت رسمی خود را آغاز کرده و فعالیت این کمپانی در ایران نیز همانند بسیاری از کشورهای دیگر به صورت رسمی نیست. در میان بسیاری از کاربران ایرانی همچنان این آرزو را در سر میپرورانند که در آینده، روزی فرا برسد که اپل به صورت رسمی وارد بازار ایران شود.
تا پیش از این در وبلاگ ان آی سی دلایل مختلفی را از اینکه چرا اپل به بازار ایران نیامده و در صورت ورود این شرکت به کشور را به صورت خلاصه توضیح دادهایم، با این حال در این مطلب میخواهیم به شکلی کاملتر به این سؤال پاسخ دهیم که اگر اپل وارد بازار ایران شود، چه اتفاقی رخ خواهد داد؟
چرا اپل تا به امروز به ایران نیامده؟
بدیهی است که بسیاری از شرکتهای فناوری، در شرایط کنونی به دلیل محدودیتهای تجاری و تحریمها امکان فعالیت در بازار ایران را ندارند. خبر ناخوشایندتر این است که اپل یک شرکت آمریکایی است که و به همین دلیل هم اجازه فعالیت در بازار ایران را از طرف کشور مبدأ خودش ندارد. آمریکایی بودن اپل محدودیتهای ارائه خدمات این شرکت را نسبت به کمپانیهای دیگر نظیر سامسونگ یا هواوی که به ترتیب در کره و چین قرار دارند، محدودتر کرده است.
مسأله دیگر این است که شرکت اپل معمولاً بر اساس بازار هدف وارد کشورهای مختلف میشود. اپل در گام ابتدایی به تعداد کاربران محصولات خود در یک کشور توجه میکند و بر اساس آن اقدام به ارائه خدمات یا محصولات به صورت رسمی در این کشورها میکند. در حقیقت باید گفت که حتی در صورت رفع تمامی تحریمهای تجاری و ممنوعیت فروش محصولات آمریکایی در ایران، شرکت اپل همچنان یک شرط دیگر نیز برای ورود به بازار ایران را در نظر میگیرد. اپل باید به سودآوری فعالیت رسمی خود در بازار هدف ایران مطمئن باشد و در غیر این صورت هرگز ریسک حضور در بازار ایران را نخواهد پذیرفت.
نکته مهم این است که شرکت اپل هیچ گاه حاضر نیست ریسک انجام فعالیت غیرقانونی از طرف هیچ دولت و کشوری را بپذیرد و بر اساس قوانین هر یک از کشورهایی که در آن فعالیت رسمی دارد، گام برمیدارد. اپل یک شرکت بینالمللی با مبدأ آمریکا است و در گام اول به قوانین آمریکا و پس از آن به قوانین تجارت بینالمللی و قوانین کشورهای مقصد پایبند است.
ورود اپل به بازار ایران چگونه خواهد بود؟
نکتهای که پیش از این به آن اشاره شد، منشاء پاسخ تمامی سوالهایی است که در این مطلب منتشر شده است. در حقیقت اپل برای ورود به کشور ایران، حتی اگر تحریمها و محدودیتهای مربوط به عدم فعالیت به عنوان یک شرکت آمریکایی در ایران را نداشته باشد و از طرف دیگر از بازار هدف خود مطمئن باشد، باید هم قوانین کشور آمریکا و هم قوانین ایران را بپذیرد و بر اساس آن فعالیت کند. در صورتی که اپل استورهای رسمی داخل خاک ایران باز شوند، این فروشگاهها طبق قوانین ایران محصولات و تلفنهای هوشمند خود را خواهند فروخت.
این موضوع به معنای آن است که به فرض مثال، اپل استورهای رسمی باید طبق قانونی ایران، امکان رجیستر کردن گوشیهای تلفن همراه را برای کاربران فراهم بیاورند. همچنین تمامی آیفونها و خدمات ارائه شده توسط اپل نیز باید طبق قوانین ایران فعالیت داشته باشند. به عنوان مثال، دولت ایران میتواند از اپل درخواست کند تا سرورهای آیکلاود کاربران ایرانی را به داخل خاک کشور انتقال دهد یا دستهبندی خاصی از اپلیکیشنها یا قابلیتها را از اپ استور و سیستمعاملهای آیاواس، مک و آیپداواس حذف کند.
این مسأله تا پیش از این نیز توسط اپل انجام شده بود، در کشور چین شرکت اپل موظف شده که سرورهای مربوط به کاربران این کشور را به داخل خاک چین انتقال دهد و از طرف دیگر امکان دسترسی به اپلیکیشنهای وی پی ان را طبق دستور دولت چین محدود کند. همچنین دولت چین در هر زمانی میتواند اطلاعات کاربری خاص را از شرکت اپل دریافت کند.
مثال دیگر این موضوع کشور امارات است، دولت امارات تا پیش از این محدودیتی ویژه را برای تماسهای تصویری در نظر گرفته بود که تا زمان برقراری این محدودیت، اپل حق ارائه خدمات خود را به کاربران اماراتی نداشت. پارت نامبرهای اماراتی آیفونها امکان دسترسی به فیستایم را نداشتند. گفتنی است که این محدودیت از سال گذشته، به دلیل تغییر قوانین امارات برداشته شده و شرکت اپل اجازه پیدا کرده که فیس تایم را به کاربران در امارات ارائه دهد.
همین موضوع باعث شده تا در بسیاری از کشورها در کنار اپل استورهای رسمی، همچنان عاملهای فروش غیر رسمی یا همان Resellerها وجود داشته باشد.بسیاری از کاربران در امارات و بسیاری از کشورهای دنیا تمایل دارند تا آیفون پارت آمریکا یا کشورهای دیگر را از عاملهای فروش خریداری کنند تا محدودیتهای دولتی روی آنها تأثیری نداشته باشد.